Onderzoek Visitatiecommissie Dierentuinen

De Stichting Natuurwet is in 2025 gestart met een verdiepend onderzoek naar de manier waarop de Visitatiecommissie Dierentuinen functioneert. Deze commissie vervult een belangrijke rol in het Nederlandse dierentuinbeleid, onder meer door het adviseren over het al dan niet verlenen van vergunningen. Het onderzoek richt zich op de wijze waarop de commissie haar taken uitvoert, welke beoordelingscriteria worden gehanteerd, hoe de adviezen zijn onderbouwd en welke invloed deze adviezen hebben op het beleid, de wetgeving en het dierenwelzijn in dierentuinen.

Doel en aanleiding van het onderzoek

Het voornaamste doel van het onderzoek is om meer inzicht te verkrijgen in de effectiviteit, zorgvuldigheid en transparantie van de Visitatiecommissie. De Stichting wil in kaart brengen in hoe de gehanteerde toetsingscriteria uitvoering geven aan  de wettelijke kaders, zoals het Besluit houders van dieren (Bhd), en hoe de commissie verzekert consistent te handelen. Ook wordt gekeken naar de praktische werking van de commissie: hoe onafhankelijk zij opereert, hoe deskundig de samenstelling is, en hoe efficiënt het adviesproces verloopt. Op basis van de uitkomsten beoogt de Stichting aanbevelingen te doen voor optimalisering van beleid en praktijk.

Onderzoeksaanpak en werkwijze

Om tot een zorgvuldig beeld te komen, wordt een combinatie van onderzoeksmethoden toegepast. Zo worden relevante wetten, beleidsdocumenten en jurisprudentie geanalyseerd, onder andere via Woo-verzoeken naar interne stukken, adviezen en evaluaties van de commissie. Daarnaast worden interviews gehouden betrokkenen om hun ervaringen en inzichten in kaart te brengen. Bepaalde casussen worden als voorbeeld nader bestudeerd, waarbij onder meer wordt gekeken naar de consistentie van beoordelingen in vergelijkbare situaties. Tot slot wordt onderzocht hoe toetsingspraktijken in andere landen zich verhouden tot de Nederlandse aanpak.

Wat de Stichting wil bereiken

Met dit onderzoek wil Stichting Natuurwet bijdragen aan een zorgvuldig, transparant en goed onderbouwd beoordelingsproces van dierentuinen dat voor alle geïnteresseerden begrijpelijk  is en nauw aansluit op de Europese en nationale wettelijke vereisten. De Stichting wil daarom niet alleen de huidige werkwijze onderzoeken, maar ook oplossingsrichtingen aandragen voor een transparante, toekomstgerichte werkwijze.